Η επιστημονική κοινότητα αρχίζει να βλέπει με αυξανόμενη ανησυχία την επίδραση των υπερεπεξεργασμένων τροφίμων στην υγεία, με τον καρκίνο του παχέος εντέρου να αναδεικνύεται ως μία από τις πιο ανησυχητικές τάσεις. Αν το κάπνισμα ήταν ο βασικός εχθρός του 20ού αιώνα, η διατροφή του 21ου φαίνεται να κρύβει έναν εξίσου ύπουλο κίνδυνο.
Η καθηγήτρια παγκόσμιας δημόσιας υγείας Devi Sridhar επισημαίνει ότι ενώ ο καρκίνος συνδεόταν παραδοσιακά με τη γήρανση, σήμερα παρατηρείται αύξηση περιστατικών σε νεότερες ηλικίες, ιδιαίτερα κάτω των 50 ετών. Ο καρκίνος του παχέος εντέρου παρουσιάζει εντυπωσιακή άνοδο σε πολλές ανεπτυγμένες χώρες, με τα ποσοστά να αυξάνονται ετησίως κατά 7,9% στους 20άρηδες, 4,9% στους 30άρηδες και 1,6% στους 40άρηδες.
Η γενετική δεν φαίνεται να εξηγεί την τάση, καθώς το 75% των περιπτώσεων αφορά άτομα χωρίς οικογενειακό ιστορικό. Οι επιστήμονες στρέφονται πλέον στους περιβαλλοντικούς παράγοντες, με τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα να βρίσκονται στο επίκεντρο. Έρευνες του 2025 σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά όπως το Nature Reviews Endocrinology και το British Medical Journal καταγράφουν ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης τέτοιων τροφίμων και της αύξησης του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου — ακόμη και σε άτομα με φυσιολογικό βάρος.
Τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα, όπως έτοιμα γεύματα, αναψυκτικά, επεξεργασμένα κρέατα και ζαχαρούχα δημητριακά, έχουν συνδεθεί με διαταραχές στην ινσουλίνη, χρόνια φλεγμονή και αλλοιώσεις στο μικροβίωμα του εντέρου. Πρόσθετα όπως γαλακτωματοποιητές και τεχνητά γλυκαντικά έχουν αποδειχθεί σε πειράματα ότι ενισχύουν τη φλεγμονή και την ανάπτυξη όγκων.
Η επιστήμη δεν έχει ακόμη δώσει οριστικές απαντήσεις, αλλά η κατεύθυνση είναι σαφής: η τροφή δεν είναι απλώς καύσιμο, είναι και πρόληψη. Μια πρόσφατη μελέτη του 2025 δείχνει ότι η τακτική κατανάλωση γιαουρτιού μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου, ενισχύοντας την άποψη ότι η διατροφή μπορεί να λειτουργήσει προστατευτικά.
Η αλλαγή των διατροφικών συνηθειών δεν είναι εύκολη, αλλά η ενημέρωση είναι το πρώτο βήμα. Όπως αποδεχθήκαμε κάποτε ότι το κάπνισμα προκαλεί καρκίνο, ίσως βρισκόμαστε στο κατώφλι μιας νέας συνειδητοποίησης: ότι η υπερβολική επεξεργασία της τροφής μπορεί να είναι εξίσου επικίνδυνη.
Με πληροφορίες από Gurdian