Στην ψυχολογική επίδραση των ψηφιακών σχέσεων και στην αδυναμία ολοκλήρωσης του πένθους μέσω εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης αναφέρθηκε η διεθνούς φήμης ψυχαναλύτρια και καθηγήτρια Alessandra Lemma, κατά τη διάλεξή της στο Β’ Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο του περιοδικού «Θεολογία» στη Θεσσαλονίκη.
Η κ. Lemma, επισκέπτρια καθηγήτρια στο University College London, εστίασε στη ναρκισσιστική δυναμική που μπορεί να αναπτυχθεί ανάμεσα στον άνθρωπο και τους ψηφιακούς του συντρόφους, καθώς και στην ψευδαίσθηση εγγύτητας που δημιουργούν τα λεγόμενα griefbots – εφαρμογές που μιμούνται τη φωνή και την παρουσία αγαπημένων προσώπων που έχουν φύγει από τη ζωή.
«Η τεχνολογία γεννιέται από τη δυσαρέσκεια του ανθρώπου», υπενθύμισε, παραπέμποντας στον Φρόιντ, και σημείωσε πως οι σύγχρονες συσκευές, όπως το κινητό, λειτουργούν ως προέκταση του σώματος, προκαλώντας άγχος όταν απομακρυνόμαστε από αυτές. Η άρνηση του σώματος, τόνισε, ισοδυναμεί με άρνηση της ίδιας μας της ύπαρξης.
Με έμφαση στην ενσώματη εμπειρία, η καθηγήτρια ανέφερε πως η αφή και η φυσική παρουσία είναι αναντικατάστατες στην ανθρώπινη επαφή. Παρουσίασε το παράδειγμα ασθενούς που, μετά από παρατεταμένη επαφή με ψηφιακό άβαταρ, περιέγραφε το σώμα του ως «κέλυφος», αποκομμένο από τον υλικό κόσμο. «Το σώμα είναι το νησί μας στον πραγματικό κόσμο», είπε χαρακτηριστικά.
Η κ. Lemma προειδοποίησε ότι οι griefbots, αν και προσφέρουν την ψευδαίσθηση επικοινωνίας με τους νεκρούς, δεν επιτρέπουν την ουσιαστική επεξεργασία της απώλειας. Αντί να διευκολύνουν το πένθος, το παρατείνουν, εμποδίζοντας τη συνειδητή και βιωματική αποδοχή του θρήνου.
Τέλος, αναφέρθηκε στην επίδραση των νέων τεχνολογιών στην ψυχοσεξουαλική ανάπτυξη, στη μοναξιά μπροστά στις οθόνες και στην απώλεια της αίσθησης του χρόνου, σε μια εποχή συνεχούς σύνδεσης αλλά βαθιάς αποσύνδεσης από τον εαυτό και τους άλλους.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ